Wilde plannen die eerst zijn afgekeurd en daarna alsnog doorgaan. Te zwaar, te onduidelijk ... en toch maar doen. Hetty wilde altijd al een keer naar Israël en ik wilde dit wandelavontuur uiteindelijk ook aan. Welke avontuur? Dit avontuur:
De Israel National Trail is een 1015 kilometer lang wandelpad door heel Israël, gecreëerd in 1995. Het pad loopt van de kibboets Dan in het noorden naar Eilat in het zuiden, komt onder andere langs Tel Aviv en Jeruzalem.
We wilden het eerste deel lopen van Kibboets Dan naar Jeruzalem.
Als gevolg van een vraag van Irene melde ik de Camino aan het tijdschrift Wandel. Als bijzonder. En jawel, die vonden het ook bijzonder en kwamen ons interviewen en fotograferen.
ISRAËL NATIONAL TRAIL 2018
3 maart
Interview in 'Wandel' van de KNWB.
Victor Hooftman (59) en Hetty Römers (61)
'We speelden met de gedachte om een stukje Camino te herhalen, met Burgos als startpunt, zodat we ook eens gelegenheid hadden om de stad rustig te bekijken. Maar Hetty koesterde ook de wens om Israël eens te bezoeken. Misschien dat er iets viel te combineren? Als je gaat googlen, kom je al snel uit op de Israel National Trail. Meer dan duizend kilometer van Noord naar Zuid, door de woestijn met nauwelijks waterpunten - te zwaar voor ons, oordeelden we. Toen we de route nog eens bekeken, kwamen we op het idee om alleen het Noordelijke gedeelte te lopen. Dat is vierhonderd kilometer, van Dan aan de Syrisch-Libanese grens tot Jeruzalem. Het zware van dat stuk zit 'm vooral in dat je veel eten mee moet slepen, want ontbijtplekken verwacht ik niet veel. Ook de slaapplekken zullen primitief zijn. Ach, in Spanje zaten de albergues ook wel eens vol en dan sliepen we onder het afdakje van de kerk. Geen ramp, je bent de volgende alleen iets strammer. We zijn niet zo jong meer, al vinden we zelf natuurlijk van wel.
Het aardige van deze route is dat er ook een app voor is. Het merendeel van de commentaren is in het Hebreeuws, en spijtig genoeg is er geen vertaalknop. Maar dankzij een satellietverbinding weet je wel wanneer je misloopt, en ook waar de volgende overnachtingsplaats is. Per jaar lopen slechts duizend mensen de Trail: onbekend maakt onbemind. De kans dat we een andere wandelaar tegenkomen is dus miniem. Hetty is de betere loper van ons twee, al zal ze zelf het tegendeel beweren. Op vlakke stukken hebben we hetzelfde tempo, maar Hetty is omhoog sneller. Ik heb een combinatie van astma en COPD, en dan zie ik haar langzaam uit het zicht verdwijnen. Maar ik daal weer iets vlotter, dus per saldo gaan we gelijk op.'
13 maart
We zijn nu bezig aan de laatste voorbereidingen voor de wandelvakantie in Israël. Checklisten aflopen. Ductape om de stokken binden voor als we ductape nodig hebben. Nog wat plastic ingepakt voor als we gedwongen zijn te kamperen en de grond vochtig is. Paspoort nummer aangepast tijdens het inchecken van mijn nieuwe paspoort.
Een tijd afgesproken dat ik bij station Alexander de sleutels van de auto aan Joop geef die ons een maand later op komt pikken op Schiphol, ergens in de nacht (heerlijk Joop, zijn we heel blij mee).
In Tel Aviv is het nu 18°C en bewolkt en in Dan 16°C. Niet slecht om te gaan lopen.
De kat(ten) en ons huis worden verzorgd door Nelly die wij daarvoor zeer dankbaar zijn. We kunnen dus met een gerust gevoel weg
Elke dag hou ik via Facebook een dagboekje bij (en dat is wat je nu leest). Voor onszelf in eerste instantie. Voel je niet verplicht het te lezen!
Elke dag wandelen en genieten van het er gewoon zijn. Wat wil een mens nog meer? Elke dag onder de blauwe, grijze of zwarte hemel. In contact met alles en onszelf. Onthaasten tot in het extreme. Geen verplichtingen behalve dan die van ergens een plekje vinden om te slapen en een winkeltje om wat te kopen. Een mindstillness wandeling!
14-3 wo
Vertrek naar Tel Aviv
In het vliegtuig kwamen we bij onze plaatsen en 2 mannen wilde op onze plaatsen zitten. Want dan zaten ze aan het gangpad. Nee dus, dat wilde wij ook. Een van die mannen was best irritant. Begon op zijn telefoon agressief klinkende Imans af te draaien. Daarna danseressen. Na een uurtje heb ik gevraagd of hij daarmee uit wilde scheiden. Dat deed hij. Hij bleef wel irritant.
Desondanks voorspoedige reis tot bij de bagage bleek dat onze wandelstokken ontbraken. Naar de afdeling vermiste bagage en na een uurtje hadden ze onze stokken gevonden. Opgelucht op weg naar onze (vegan) Airbnb. Leuke en mooie airbnb (soort penthouse) bij een zeer aardige en behulpzame vrouwelijk gepensioneerde professor. Mooi uitzicht en heerlijk balkon. Smal bed, dat wel. Gelukkig eindigen we hier met 2 nachten om aan het strand uit te rusten. Lekker gegeten bij Nelson waar we zo ook gaan ontbijten. Hetty wordt helemaal blij van Tel Aviv! Nu proberen in Dan te komen.
15-3 do
De huilende soldaat.
Tel Aviv - Dan, met de bus.
Het zou een dag van eten worden. En van soldaten. Na een heerlijk uitgebreid ontbijt in de buitenlucht op zoek gegaan naar de bus. Bus 845. We hadden nog net een plekje. De volgende konden staan of in het gangpad zitten. Heel veel militairen op weekendverlof naar huis. En er kwamen er steeds meer. Het meisje naast mij, militair, huilde tijdens en na een emotioneel telefoongesprek. In Nederland nog nooit een vrouwelijke militair gezien, en zeker geen huilende militair. Hetty zat een paar stoelen achter mij. Voor mij, naast mij en achter mij vrouwelijke militairen. Interessante verschillen met hun mannelijke collega's. Gelakte en nepnagels om maar eens wat te noemen, op de telefoon veel foto's van zichzelf en het vriendje bekijken en lingerie en bikini's uitzoeken. Ja, de wereld is hier anders.
Is het wel veilig vroeg iemand. Nou, behalve omringd door de dames stonden naast mij de jongens met allerlei uzi's. En niet een paar. Best wel veilig daar.
Aangekomen in Kiryat Shmona moesten we wachten en hebben we lekker geluncht. Toen naar Dan waar we eerst onze trail angels niet konden vinden. Toen bij de minimarkt het paspoort gekocht, maar nee, we kregen het gratis, met eerste stempel (stempels zijn wel schaars!). En toen, ik in de minimarkt tegen Hetty zei dat ik onze gastvrouw bij de playground zou treffen, zei de man achter ons dat dat zijn vrouw wel eens zou kunnen zijn ... en jawel. Mee in zijn auto naar zijn leuke huis. En ja, toch wel wat mee eten. Nee, en Hetty mocht niet betalen. Niets (we laten wel wat geld achter op bed trouwens). Kortom, propvol en uitbuikend nu op het matras op de grond. Mooie gesprekken over de relaties tussen de joodse en islamitische mensen, en hoe die totaal in verschillende werelden leven, gescheiden gehouden door religieuze leiders wellicht maar ook omdat ze gewoon niet met elkaar in contact komen. Gescheiden onderwijs wordt echt als wenselijk gezien hier.
Morgen de eerste echte wandeling. Nog een vrij lichte, met kans op regen.
Dan - Kfar Giladi 13km, 16-3 vr
Hartelijk afscheid genomen van onze gastheer en gastvrouw Itamar en Kineret en hun gelukkige kinderen.
Hierna naar het startpunt gegaan, foto's gemaakt en vertrokken. En gelijk was daar de uitgelatenheid van het caminogevoel. Blij en onbezorgd. Door een prachtig gebied met veel water. De schoenen moesten uit en de crocks aan. En waden maar. Kniehoog door het water. En toen de rivier de Snir. Ook weer met de crocks.
Maar niet even. Er kwam geen eind aan het water, de natte boomstammen en glibbere rotsblokken. Maar het was er erg mooi. De voeten weer drogen en terug de wandelschoenen aan. Ondertussen kwamen we een Israëlische knul tegen. Dag 48 voor hem. Hij had er 1000 km opzitten vanaf Eilat. Hij kwam aan, wij begonnen.
Hierna naar het startpunt gegaan, foto's gemaakt en vertrokken. En gelijk was daar de uitgelatenheid van het caminogevoel. Blij en onbezorgd. Door een prachtig gebied met veel water. De schoenen moesten uit en de crocks aan. En waden maar. Kniehoog door het water. En toen de rivier de Snir. Ook weer met de crocks.
Bij Snirbridge aan de weg een complex met eettentjes en benzinepompen. Heerlijke pizza op met een Carlsberg.
Maar qua afstand hadden we nog niet veel gedaan. Want alles ging traag. Dus flink de gang erin. Eerst nog een Israëlisch stel tegen gekomen die koffie aan het zetten was en die ook naar Jeruzalem gaan of iets verder en 2 Hollandse meiden die hun tent hadden opgezet tegenover het monument van Tel Hai. Zij lopen naar Tel Aviv. Met 20 kg op de rug beide (mooie tent, kookspullen, gas, water om te drinken en om te koken). We zullen ze nog zien denk ik.
Wij gingen echter de Kibbutz binnen op zoek naar Ruth die ons ophaalde met een elektrisch karretje en ons in een lege woning parkeerde. Gratis maar op ons verzoek mogen we wat doneren. Het lijkt op een mooi kraakpand maar alles doet het.
Eten konden we in de eetzaal omdat het vrijdagavond was (de dag voor de sabbat). Echt oude Kibbutz architectuur 😊.
Morgen één van de zwaarste dagen ... en vandaag was de rugzak al zo zwaar.
Tel Hai - Ifah 17-3 za
Zware tocht vandaag. Te zwaar bepakt omdat we ivm de warmte 2 liter mee moesten nemen ieder. Advies was 3 liter. En in feite was 2 liter maar net genoeg. We waren kapot. Maar mooi! We denken erover de tent en matjes te gaan versturen naar Tel Aviv. Scheelt gewicht maar is een risico. Aan de andere kant koelt het hier erg af en is het geen pretje met naar nu blijkt een te dunne slaapzak.
Vanochtend uit ons 'kraakpand' vertrokken. Daar leek het wat op. De zwaarste etappe las ik. We liepen verkeerd en er kwam 3 km bij. Heel moeilijk terrein. Veel stijgen en dalen.
Ik twijfelde aan onze missie. Voor 6 uur binnen zijn ivm het licht. Net voordat we aan kwamen bij onze trailangel kwam er een signaal dat ik beltegoed moest bijladen. We liepen naar de ingang van de Kibbutz en wilde met Hetty haar toestel gaan bellen dat we er waren. Moeilijk gedoe. Toen stopte er een vrouw die vroeg of ze kon helpen. Ik vertelde dit verhaal. Zij zou wel de vrouw van onze "angel" bellen, die kende ze wel. En uiteindelijk konden we met haar meerijden het terrein van de Kibbutz op naar de woning waar we nu zitten. Camino geluk. Omdat we geen boodschappen konden doen mochten we wel zijn spullen gebruiken. Hij had ook bier. Ik vroeg ik er een kon kopen. Kon ik gewoon opdrinken 😊
Had zijn broer zelf gebrouwen. Heerlijk. Beetje leffe bruin. Zal wel wat geld extra achterlaten en ik heb er 2 genomen. Morgen iets korter lopen en een paar km met de taxi (hoop ik) ivm inkopen in Dishon en dan naar onze volgende Kibbutz.
18-3 zondag
Kibbutz Yiftah - Kibbutz Bar am
Vanochtend relaxed en stijf opgestaan. Ontbeten met yoghurt en honing. Daarna afscheid genomen van onze aardige gastheer Amots en vrouw. Die wonen in een soort uitgebreide kibbutz. Soort villawijkje waar je meebetaalt aan de algemene voorzieningen. De kibbutzen nu lijken meer op gated communities. Hier stond de poort zonder controle open maar waarvan ik nu schrijf, Bar am, is alles op slot, maar deze ligt dan ook op een paar 100 meter van Libanon.
Eerst een kilometer teruglopen naar de route en daar een Wadi in. Een droge oude rivier. Ons gemiddelde lag op 1 km per uur. Een record. Soms moesten de rugzakken af, die we dan naar beneden lieten zakken, om er dan zelf achter aan te gaan. Prachtig.
Toen een afsnij paadje over asfalt genomen om de voeten wat rust te geven en we moest nog ergens boodschappen doen in Dishon. Stopt vlakbij een taxi en vraagt of we mee willen. Ja hoor, eerst boodschappen doen, en als u dan wilt wachten kunt u ons naar onze slaapplaats brengen. Bij de minimarkt ontmoeten we de Nederlandse meiden. Wij hadden aan hen gedacht, hoe met zulke zware rugzakken dat eerste stuk te doen, en zij hadden aan ons gedacht, wel heel moeilijk voor die ouwelui (ze zeiden dat veel leuker!). Alleen de laatste 200 meter hoor, die taxi en naar de slaapplaats, zei ik net iets te snel, zodat het klonk als een smoesje ... De taxirit, met een heel aardige meneer, die vertelde dat hij te weinig Engels en Palestijns sprak waardoor hij soms niet meer op woorden kon komen. Alleen thuis sprak hij nog Palestijns.
Met enige moeite het terrein van kibbutz opgekomen en door een yoga beoefenaar en zijn vrouw van Zwitserse afkomst naar een soort van refugio gebracht. Met 9 bedden. Aardige kerel. Morgenochtend even bellen dan komt hij met de sleutel de poort open doen. Onze was hangt te drogen hangend tegen de bunkers. Alles is hier net wat anders.
19-3 ma
Kibbutz Bar am - Kibbutz Sasa
Vandaag 15 km gelopen. Niet zo lang om zo dicht mogelijk bij het traject van Mount Meron te komen. Met zijn ongeveer 1200 meter een stevige jongen. Prachtige wandeling met veel groen, bloemen en water. Af en toe klauteren.
We liepen eerst verkeerd omdat ik dacht op de sataliet foto een kortere weg gezien te hebben naar de weg terug. Helaas het was een omweg om wij anders een hele stijle helling afgemoeten hadden. Het werd een omweg ...
De kibbutz Sasa is erg gesloten en in zichzelf gekeerd. Onze gastheer moet nog thuiskomen. Winkels en bar alleen voor members. Gelukkig hebben we tomaat, paprika, ui en pasta bij ons.
Een Israëliër en zijn neefje, die op trektocht zijn hadden de rest. Samen gekookt. Mooie en persoonlijke verhalen.
20-3 di
Kibbutz Sasa - Safed
Mooie en zware wandeling. Het wordt warmer en warmer. Mount Meron beklommen en alle oude bekenden weer gezien. Vanuit Sasa dacht ik op grond van de satelliet kaart even wat af te kunnen steken terug naar ons beginpunt. Helaas. Weer terug omhoog. Extra kilometers. Gelukkig wat asfalt op weg terug naar de route.
We kwamen na een flinke tippel bij de Curve uit, een soort gratis camping. Helaas geen taxi naar Safed te krijgen. Geen Israëlisch telefoonnummer (inmiddels wel) en dan halen ze je niet op. Maar er zou een bus zijn. Wij een halte zoeken maar we gokten verkeerd. Teruggelopen. Toen vond een man de weg te gevaarlijk voor ons en hij moest zijn vrouw ophalen en wij mochten mee en hij zou ons bij de bushalte afzetten. En zo geschiedde. Bij ons eenvoudig hotelletje deed Ma Flodder en deur open. Maar wel een keuken en 2 grote balkons.
Een ander risico is dat we de kaarten en de beschrijvingen van de route kwijt zijn. Zat bovenop de rugzak. Onze rugzakken gaan onderin de bus, wellicht is hij daar.
In de stad lekker gegeten, boodschappen gedaan, simkaart gescoord. Kortom, dat was prima. Nog ff wat extra gegevens gedownload om het gemis van het boekje op te vangen. En Hetty is het tasje van de telefoon en oplaadsnoertje kwijt ... vergeten. In Tiberias een nieuw snoertje proberen te scoren. Prachtig, warm en enerverend.
21-3 wo
Hotel Safed - hotel in Livnum
Weer schitterend, een soort Rockymountains. En gevaarlijk en loodzwaar.
Gezellig met Eli gelopen, een chirurg in opleiding.
Ook veel kinderen op weg.
Uiteindelijk aangekomen bij het punt waar je naar Livnum kan lopen en waar je de weg kruist mazzel. Een bus naar onze slaapaats. En daar aangekomen wordt er een auto gestuurd omdat we het niet kunnen vinden.
De jongen die ons haalt legt uit dat er een water probleem is met onze kamer. Dus ander hotel van dezelfde eigenaar. Een upgrade. En jawel, dit noem je dus een upgrade. Drie buiten terassen, een zwembad met 29 graden, een jacuzzi op de kamer, een jacuzzi bij de sauna, een keuken, badjassen, stortdouchen.
En uitzicht op het meer van Gallilea. Niet dat we daar tijd voor hebben maar toch.
Helaas restaurant verderop gesloten. Maar er was wel iemand die ons eten kon maken, en ons ontbijt. Werd gebracht ...
Soms zit het mee .... Maar nu, na de stortdouche weer even de route voorbereiden en een plek vinden om te slapen.
Vandaag was spannend. Moeten we de trajecten inkorten als het 38 C wordt? Hoe lang houden we het vol deze trajecten te doen met stukken met een tempo van 1 km per uur. Morgen 15,3 km plus naar accommodaties ... Tempo moet omhoog!
22-3 do
Low Amud Stream - Tiberias
Ons mooie luxe hotel verlaten. Na een goed ontbijt en daarom wat laat. De bus terug nemen naar de plek waar we geëindigd waren ... alleen stopt daar de bus niet. De bushalte is alleen aan één kant van de weg. Gelukkig konden wij de chauffeur bewegen te stoppen zodat we na 500 meter lopen weer op de route zaten.
We verliepen ons een keer maar kwamen redelijk makkelijk op de route terug. En toen de Mount Arbel. Wij dachten aan een pad rondom de berg. Die er ook is, aan de andere kant. Wij werden recht de berg opgestuurd. Eerst lopend en toen met handen en voeten. Steen voor steen, beugel voor beugel. Bergsport maar dan met grote rugzakken. Zwaar maar wel erg spannend ook. Als we het geweten hadden ... Ja zeker, weer prachtig.
Bovenop de was een groep van Amerikaanse Christenen. Hele aardige lui. Zo aardig dat ze vroegen of ze voor me mochten bidden. Ach, waarom niet dacht ik. Maar dat ze dat dan ook gelijk op de berg, uitkijkend over het meer van Galilea, zouden doen, hardop, daar had ik nou weer geen rekening mee gehouden. Speciale camino ervaring.
En toen nog een heel stuk lopen. Over die 15 km hebben we 10 uur gedaan. En toen nog naar Tiberias, waar we een hostel hadden. Via 'HERE' uiteindelijk de route naar de bus gevonden. En wij hard lopen om bus 9 te pakken ... gingen we de verkeerde kant op. Omgekeerd toen ging alles goed. Morgen korter.
23-3 vr
Tiberias - Kinneret
Velen hadden ons afgeraden te lopen ivm de hitte en vandaar dat we de hike ingekort hebben en ons uit de stad hebben laten rijden door een bustaxi tot de route de weg weer kruiste. De Hollandse meiden kwamen ons achterop lopen.
Zij hadden inmiddels een rustdag genomen. Ze kamperen nu hier vlakbij. Wij werden in Kinneret opgepikt door Micky. Een vriend van de schrijver van het rode route boek, die daar ook vaak verbleef. Verschrikkelijk aardige man, dierenarts, met een kast van een huis. Samen gekookt en veel gepraat over geloof (hij is atheïst) en het moslim geloof. Vandaag een van de langste etappes. Maar de temperatuur is 10 graden gezakt. Regen wellicht.
24-3 za
Kinneret - Kfar Kisch, 27 km.
We verlaten Micky, ons luxe angel adres. Hij is nog niet op.
Eerst gelopen naar Yardenit. De Jordaan. Heel veel mensen in het wit en lange jurken laten zich dopen in de Jordaan.
En er is koffie! In feite het officiële startpunt van onze etappe. Djoser was er met een groep Nederlanders.
Hierna het stevige werk. Mount Tabor. Technisch makkelijk maar heel lang naar boven. We haalden de Nederlandse meiden weer in die daar een pauze hadden. Uit Dordrecht en West-Kapelle. Erg gezellig. Veel scouting achtige jongeren. Zeker wel meer dan honderd. We kijken nog een keer om naar het meer van Galilea
en en komen in een ander soort gebied. Golvend. Af en toe grote bergen, zoals die van morgen, als adolescenten-puisten in het volwassen landschap.
En toen was er een Trail Angel (zie het uithangbord) met Black coffee (koffie en kokend water erop en dan de drap laten zakken). Geweldig.
Daarna nog een lange wandeling. Twee extreem hardlopers komen ons voorbij. Die deden in 3 dagen 150 km. En gingen ook naar Jeruzalem ... Wauw.
Toen we uiteindelijk bij onze slaapplaats kwamen viel die wat tegen. Een open werkplaats met een houten bed en iets wat er op leek. Wel matrassen, onder de duivenpoep.
Wel 2 lampen, een waterkoker, een soort douche en wc. Zie de foto. We hebben wel gelachen. Vanavond soep met wasacrackers, humus en kaas en als ontbijt granola met melk (van melkpoeder). We zijn op alles voorbereid. De muts op, thermolangeonderbroek aan, donsjack aan, crocks natuurlijk. Slaapzak ligt klaar, kussen van donsjasje maken, kortom, we overleven dit wel. Gelukkig morgen 2 keer een hotelletje in Nazareth (was goedkoper dan 1 hotel voor 2 dagen) en een eerste echte rustdag.
25-3 zo
Kfar Kisch - Nazareth 18 km
Vanacht ondanks alles goed geslapen. Beetje koud als je uit je slaapzak het veld in moest om te plassen. Hetty hoorde het regenen vanacht maar alles bleef droog onder het afdak. Ontbijt met granola, melkpoeder en water. Koffie en thee.
Gisteren zijn we ingehaald door een mountainbiker. Waar we heen gingen, vroeg hij. Helaas kon hij ons niet brengen op zijn fiets maar morgen wel halen met de auto. Dan konden we boven rustig de kerk bekijken en toch Nazareth zonder problemen halen. We twijfelden. Ik bel morgen wel zei hij. Vraag ik het dan wel. Was goed vonden wij. Aardig ook. We besloten dat het een goed idee was ons even van Kfar Kisch terug naar de route te laten brengen en de de stijging even te missen. Toen hij belde reageerde we enthousiast. Wij liepen hem tegemoet. Enthousiast pratend bracht hij ons naar de top. Daar aangekomen had hij ook nog een ontbijtje voor ons gekocht en een notenmix met gedroogd fruit en koffiebonen met chocola er omheen. Geweldig.
Prachtige berg met kerk met roots uit de derde eeuw. De kerk van Franscicus, met pelgrim herberg.
Koffie gedronken en vooral veel, heel veel mollige Afrikanen gezien met prachtige gewaden. En lekker het ontbijtje van Itzhak genuttigd.
Toen de pittige afdaling, het prachtige rustige stuk tussenin en bij Nazarerth geen goede markeringen meer. 'Waar kom je vandaan?' 'Holland'. 'O, good, I am from Palestina.' Waar ligt dat dan vroeg ik nog, maar hij was al weg. De jongeren op squads probeerde zo te slippen dan de stenen naar jou vlogen. Kortom, andere sfeer.
Op de App gelopen vanwege de ontbrekende markering en boekje maar toch even de weg kwijt. Recht de helling opgelopen en uiteindelijk de weg met bussen bereikt. Via 2 verkeerde bussen en hulp van een aardige mooie dame ('wel ons lekkere Arabische zoetigheidjes eten') toch in de buurt gekomen van ons hotel. Morgen rustdag! Dadelijk lekker eten.
26-3 ma
Rustdag in Nazareth
Vandaag rustdag. Gevaarlijk altijd. En jawel. Eerst vergeet Hetty haar tasje en daarna dondert ze van een muurtje af omdat ze een betere foto wil maken. Het tasje was er nog en de valpartij leverde geen schade op.
De eerste mooie nieuwe kerk gezien. Gebouwd op de resten van Maria's huis.
Twee laagse kerk, eigenlijk drie. Tussen de oude fundering wordt de mis opgevoerd. Sfeervol. De basiliek van de annunciatie. Morgen weer verder lopen. Itsak, onze persoonlijk beschermengel, heeft voor morgen bij een bekende al een slaapplaats geregeld. Jaja. Waarom doet hij dat vroeg een vriendin. Dat hebben wij hem ook gevraagd. Hij zei: 'ik vind het fijn mensen te helpen'. Hebben die gebeden voor mij aan het meer van Galilea toch nog geholpen.
Heerlijke sinaasappelsap gedronken, cappuccino genomen, koekjes, en gisteren allerlei Arabische zoetigheden. Het ontbijt vanochtend was fantastisch. Het avondeten zal ook wel lekker zijn. Nu even schommelen.
27-3 di 11
Vroeg zelf ontbijt gemaakt en op naar de bussen om weer op de route te komen. Een korte wandeling naar Zipora archeological site. Door Itsak was ons aangeraden die niet te missen. Hij belde op. Bij een medewerker van hem konden we slapen (hij was de baas van een fabriek) en die kon ons dan net goed op de terugweg oppikken van die site, dus dan was het voor ons ook geen extra kilometers. Onze eigen trail angels had de route even bekeken. En zo ging het dan ook. Prachtig archeologische site, beetje Pompeï achtig. Op de terugweg opgepikt door Slomo en naar Kibbutz gereden. Daar enthousiast verwelkomd door zijn vrouw. En helemaal in de waten gelegd met drankjes en heerlijk eten.
Gesprekken over de verschillende oorlogen, het afvallen van het geloof door de holocaust, de arabische staten en nog veel meer. Tussendoor mee de paarden gevoerd en de katten eten gegeven met Slobo.
Verschrikkelijk aardige mensen, net als zijn baas Itsak, die ook zij als beste baas en beste mens ooit beschouwden. Nu snel slapen ...
28-3 wo
Kibbutz Hasolelim - Kibbutz Yagur 25 km
Na een heerlijk ontbijt en een warm afscheid van onze gastheer en gastvrouw, met als extraatje heerlijk spinazie koekjes, amandelen en dadels, op pad. Het werd een mooie maar zware tocht. Iedereen was heel blij met de regen ☺.
De regen hield wel snel op maar het werd tropisch warm.
We kwamen het Israëlische stel weer tegen. Door onze rustdag hadden ze ons weer bijgehaald. Zij stoppen even ivm de pesach die ze vieren en gaan daarna weer door. Moe kwamen we aan in Yagul. We belden het nummer wat we hadden gekregen en werden opgepikt door iemand die het Kibbutz appartement beheerde. Geen trail angel maar voor Kibbutz gebruik maar door onze relatie was dat geregeld. Heerlijk toch. Zeker na zo'n dag. Daarna spinanzie flapjes gegeten die we van Shlomo hadden meegekregen en instant mie met kruiden. Boodschappen al gedaan in een orthodoxe winkel. Hier wordt minder Engels gesproken en is men meer op zichzelf.
Morgen Mount Karmel. Ja, inderdaad, hier zijn de karmelieten uit ontstaan, zoals die in Sittard nog steeds aanwezig zijn. Die zijn ooit in de 12de eeuw hier verjaagd. Morgen dus een paar gedichten van Jan van het Kruis lezen.
Het gaat morgen onweren en regenen. Dus we moeten voor het eind van de middag van de berg af zijn. Ivm het slechte weer
logeren we daarna bij Itsak waar we Pesach gaan vieren (het zijn seculiere Joden trouwens). Zij hebben ons uitgenodigd. Ze halen ons op (of laten dat doen) woensdag einde van de middag en brengen ons zaterdagochtend weer terug. Rustdag 2 en 3 in één keer. Maar de bergen zijn hierna grotendeels voorbij grotendeels dus nemen we daarna minder rustdagen. Wij zijn heel benieuwd naar het Joods pasen.
29-3 Do
Yagur - Oren Junction (Mount Karmel)
Vandaag door een relatie van Itsaak naar de start van onze etappe gebracht.
Zware etappe doordat de afdaling heel moeilijk was. Af en toe stokken en rugzakken af en naar beneden laten zakken. Door een drup regen wat glad en vochtig. De Hollandse meiden weer tegen gekomen. Gezellig.
Op de afdaling mijn in Israël eerste niet gewaardeerde grapje gemaakt. Een jongen op een berg die gitaar speelde, samen met een meisje en een jongen, zei over de regen dat we God dankbaar moesten zijn. Ik zei dat ik God persoonlijk zou bedanken ... vond hij niet leuk merkte ik (en ik bedoelde het niet lullig of zo).
Op ons eindpunt opgepikt door de dochter van Itsak die uit Jeruzalem kwam en meegereden naar haar ouderlijk huis. We vieren daar Pesach met de familie. Morgen om 7 uur. Tot die tijd mogen we de auto gebruiken om naar opgravingen en warmwaterbronnen te gaan. Vandaag lekker in het plaatselijke restaurant gegeten met de familie. En zondag weer terug naar de route. Bijzonder hoor.
Rustdag 30 maart, goede vrijdag en pesach (het laatste avondmaal was een pesachmaal, vandaag dat deze data altijd gelijk zijn weet ik inmiddels). Vandaag met de oude passaat van de dochter (eigenlijk van Pa) naar de warmwaterbronnen in Hamat Gadar gegaan. Heerlijke bronnen.
Wij zijn zonder vooroordelen gewoonweg omdat wij mensen niet herkennen als Joods of Arabisch. Het beeld is gemixt. Wij wilden bij een aantal mensen aanschuiven onder een grote parasol, ruimte genoeg, maar dat mocht niet. Zij bleken arabieren. Wat mij opvalt is dat de arabieren veel meer vrijheid hebben in Israël dan bij ons. Zo mogen ze tot gebed oproepen vanaf de moskeeën en zwemmen de vrouwen hier in dit hete bronnenbad met boerkinies. Beide verboden in Nederland. Maar zo werd ik ook geroepen door die vrouwen om onder de waterstraal te komen omdat zij hadden gezien dat ik er ook naar op weg was (zij waren er eerder) en hielden het bezet. En zo werd ik geroepen dat ik mijn kettinkje moest afdoen omdat die geel werd door de zwavel. Dus ook hier weer, het is niet goed mogelijk te generaliseren.
Verder verheugen wij ons op pesach en hebben vast een paar flessen wijn gekocht.
Het was een prachtig huiselijk feest met heel veel eten en optredens van de familieleden.
En ik denk dat we morgen een slaapplaats hebben op de route bij een broer van Itsak.
31-3 za
Ofer - Zhiron Ya'akov 11,5 km
Eerst lekker uitslapen, ontbeten en daarna weg gebracht naar Ofer door Itsaki.
Mijn rugzak is zwaar van het meegegeven voedsel. We beginnen laat maar de route is kort. We slapen bij de broer van Itsaki.
We moeten het huis inkomen door langs de vriendelijke waakhond te lopen en de sleutel uit de elektriciteitskast te pakken. We maken ons bed vast op, zetten een kopje thee en wachten op de gastheer en -vrouw. Gezellig en lekker gegeten.
Zondag 1 april, 16 km
Zihron Ya'akov - Jisr-al-Zarka
Met Bennie en hond meegelopen naar ons pad via het Rothschild park, hij ligt daar begraven, en vandaar naar de byzantijnse ruïnes gelopen en daar afscheid genomen. Bennie is de broer van Itshak, en wij waren in zijn afwezigheid zijn huis al binnen gegaan waar hij en zijn vrouw Nema woonde. Lekker meegegeten en ontbeten. Israëliërs eten tamelijk gezond is mij opgevallen.
Hier door gelopen naar ons dorp. Een nog steile afdaling en waden door het water
kon niet voorkomen dat we even over één in dit armste arabische dorp van Israël waren. Wat een weelde. Veel werkeloosheid. Maar ook veel winkeltjes en eettentjes. Maar alleen bij ons Christelijk hostels (denk ik aan de vis op muur te zien) is er alcohol te koop.
Na het bier een humus tent binnen gestapt en gegeten. Daarna black koffie in ons hostel, douchen, stukje schrijven en naar even liggen.
We hebben ons schema bekeken en liggen theoretisch op schema maar hebben geen rustdagen meer over. Tot en met Tel Aviv geen probleem maar een dag na Tel Aviv komen de bergen terug. We nemen het zoals het komt.
Maandag 2 april
Jisr-al-Zarqa - Hadera 17 +2
Eindelijk de Middellandse Zee.
En een prachtig geweldig lang aquaduct, ook over het strand en een fort van de kruisvaarders.
Lekker windje, niet te warm, koffie en eten onderweg, het leek wel vakantie. Tot we de mega grote fabriek moesten omzeilen.
En in Hadera onze orthodoxe trail angel niet konden vinden. Alles komt goed. En dat kwam het ook. Onze trail angel is nog niet thuis. Maar er waren al andere hikers die van het Zuiden kwamen, uit Eilat. De sleutel lag anders trouwens zoals hier vaak in de meterkast.
Het is hier trouwens een geweldige puinhoop in huis, ongelofelijk. Maar een gegeven paard moet je niet in de bek kijken. Het is er geweldig.
Dinsdag 3 april
Hadera - Natanya
Geslapen in Hadera met 4 mensen in de woonkamer en de gastvrouw en haar 3 kinderen in een driekamer appartement. Propvol. Gisteren veel moeite het appartement te vinden en Hetty die alleen achter bleef met de rugzakken maakte zich grote zorgen toen ik lang weg bleef. De gastvrouw was nog niet aanwezig toen wij kwamen (sleutel in het elektriciteitskast). Toe zij thuis kwam waren we met 4 backpackers en na het eten zelfs even met 7 (drie kwamen even buurten) en ging ze koken. Pesach voedsel. Lieve orthodox joodse vrouw met geweldig improvisatie vermogen. Maar wat een propvol afgeladen niet waanzinnig schoon huis. Maar wat een sfeer in huis.
De volgende dag naar Netanya ploegend door het zeezand. Aardig hostel in een soort super Tormolinos maar dan luxer met mooie buitenruimte, zo zien we bij het verlaten van de stad.
Bij het wakker worden lag er opeens een orthodox jochie op de keukenbank te slapen. Wij hebben samen met een leuke Russisch knul ontbeten zonder dat hij wakker werd. Op naar Tel Aviv.
Woensdag 4 april
Netanya - Tel Aviv
Netanya blijkt een lange grote stad maar wel een met mooie boulevards. Na de stad wordt het groener en zanderiger. Hetty heeft het zwaar en kan niet zo goed tegen die lange afstand icm het zand. Uiteindelijk rijgen de voorsteden zich aan elkaar. Ergens bij een junction kunnen we bus 601 pakken naar onze Airbnb in Tel Aviv north, redelijk bij de route en we missen gelukkig wat stadskilometers. Onze airbnb is erg aardig met 2 katten en een hond en een zus en een broer. Wij hebben de woonkamer met bed.
Lekker gegeten bij de Italiaan al moet je wel aan de prijzen van Tel Aviv wennen. Leuke stad! Nu op om via een groene strook Tel Aviv uit te lopen. Het laatste stuk naar Jeruzalem.
Donderdag 5 april
Tel Aviv noord - Petah Tikva
Na gewekt te zijn door de hond en de kat vertrokken. Het hele stuk volgt de rivier en loopt door het park en vervolgens door grapefruitboomgaarden. Heerlijk om te eten omdat ze hier zoet zijn en bijna niet bitter. Via google maps komen we Petah Tikva binnen, een soort Manhatten, en drinken daar koffie met chocoladetaart met ijs en slagroom. Te voet worden we opgehaald door onze routeengel. De dochter des huizes die rechter probeert te worden. Ze wonen op 12 hoogte en het terras is 20 m². Haar vader heeft een fabriek in Terrazo. De dochter heeft het parcours ook helemaal zelf gelopen. Een paar jaar geleden stierf een zoon en zijn kamer was een lege donkere kamer geworden. En door dit te doen wordt hij opnieuw gebruikt en leeft hij. Het was weer pesach, de tweede keer en kleiner dan de eerste. Opnieuw veel volk en een feest.
Veel jongeren en het nodige rookten. Ik bedankte voor de eer om te roken. Wij zullen ze niet vergeten. Direct na het ontbijt worden we afgezet op de trail.
Vrijdag 6 april
Petah Tikva - Shoham 24 km
Afgezet iets voor het beginpunt van de route op de route. Bij het benzinestation nog even cashewnoten ingeslagen. We waren wat aan de late kant ivm een heerlijk ontbijt waarna we hartelijk afscheid namen. Aan de late kant en warm weer is een moeizame combinatie. Het werd 27 graden met weinig schaduw en weinig wind. De 2 liter water kon gelukkig bijgevuld worden bij een waterleidingcentrale. Bij dit weer moet je naar de 3 liter per dag.
Bij komende trail angel hadden we oorspronkelijk een nee gekregen van de zoon op ons verzoek ivm familie bezoek maar later belde Alan op dat we toch konden komen omdat hij een bijzondere relatie met Nederland had. Zijn moeder was als meisje van 5 verstopt voor de Duitser op wel 4 verschillende adressen en had zo, evenals haar zusjes, en vader en moeder, de oorlog overleefd. Na de oorlog werd de familie na wat zoeken herenigd.
Daarna zijn ze in Dordrecht gaan wonen en hebben ze Joodse kinderen opgevangen die de oorlog overleefd hadden maar geen ouders meer hadden. Het gezin groeide tot 30 personen! In 1948 vertrokken ze naar Israël. Nog steeds komen alle neven en nichten met kinderen, ooms en tantes, bij elkaar eens in de 4 jaar. Inmiddels uitgegroeid tot een groep van 300 mensen. 30 daarvan hebben Nederland bezocht en zijn langs de steden getrokken waar ze opgevangen zijn oa in Dordrecht.
Veel gepraat (Gaza en immigranten zijn nu de topics, vandaag hadden ze het hek/muur bezocht in de Westbank) en zelfs binnen de familie wordt daar verschillend over gedacht.
En toen maar weer snel slapen want we willen vroeg op pad.
Zaterdag 7 april
Shoman - Sha'alvim 18 km
Door de zoon des huizes op de route gedropt die voor ons vroeg opstond. Alan was al op weg naar zijn mountainbike gebeuren met een groep. Mountainbike is hier de populairste buitensport. We waren vroeg om de warmte voor te zijn. We zijn uit de steden en het is een prachtig golvend landschap. Onze rustpauzes zijn langer nu en heerlijk. Ons eten raakt wel op. Maar er is nog een beetje.
Om een uur of 3 komen we Sha'alvim binnen. We hebben een nauwkeurige kaart van google maps en foto's van het huis omdat we niet kunnen bellen. Op sabbat nemen deze gelovigen de telefoon niet op en mogen bv ook het licht niet aandoen (daarom zitten er overal timers op, dan gaat het licht vanzelf aan). Een orthodoxe gemeenschap. Mensen op straat zijn wat meer op zichzelf, maar eenmaal binnen spontaan, vrij en hartelijk. Wij ontmoeten eerst de familie waar we niet slapen omdat het feest wat het eind van de pesach aangeeft tot 2 uur in de nacht doorgaat en ze bang zijn dat we dan niet goed slapen.
We moeten wel beloven naar het feest te komen. Het is een Marokkaans Joods feest. Er is een slaapplaats bij de buren geregeld. Ook daar is het heel hartelijk. Een groot kinderspeelparadijs.
De kinderen laten ons acrobatische toeren zien en de karatebewegingen die net geleerd zijn. En een potje schaken natuurlijk. Tussendoor lekker eten zonder granen of gist.
'S avonds het feest. Heel veel zoetigheid en heerlijk dunne pannenkoekjes met roomboter en honing. En wijn en bier.
Iedereen is blij en vrolijk en er is veel kameraadschap tussen de jongens en vriendschap tussen de meiden. Live muziek. We gaan niet te laat weg en komen de zoon des huizes tegen die de moederkat zoekt. Die heeft kittens. De familie vindt dat leuk maar de vader minder en de moederkat brengt haar kittens juist iedere keer naar zijn kamer. Ze zijn er druk mee. Vandaag op weg naar een trapistenklooster on Latrun en dan een stukje bus naar onze slaapplaats. Een vriend van Itsak.
Zondag 8 april
Sha'alvim - Jeruzalem
We gaan op pad voor de laatste etappe. Omdat we geen 40 km willen lopen en de voorsteden van Jeruzalem willen vermijden besluiten we onze looptochtaan het eind van vandaag te beëindigen. Ook omdat we het aanbod kregen met een vriend van Itsaki, Oded, te eten.
Hij kon ons ophalen van vlakbij het busstation in de buurt Jeruzalem en ons daarna afzetten bij onze slaapplek.
Het was lekker weer en we waren redelijk uitgerust. Na uurtje werden we door 2 jonge mannen uitgenodigd om koffie te drinken. Ze kwamen uit Eilat lopen. Zonder tent maar met koffiepotje. Heel gezellig! Daarna doorgelopen naar het Trappisten klooster. Helaas dicht op zondag wat we al wisten, dus wijn konden we niet kopen. Maar wel lekker om daar in de tuin te zitten.
Daarna de app bekeken welke bus we zouden kunnen nemen en gelopen naar een plek waar we die zouden kunnen nemen. Na een paar haltes was ons verste punt bereikt en hadden we contact met onze informant die als hobby reisgids was (hij werkte als Cobal specialist, daar is weer veel vraag naar ivm oude systemen van het land). Hetty heeft alles genoteerd en ik een slaapplaats geregeld. Aan de rand van Jeruzalem maar met een bus voor de deur. Prima en goedkoop. Gezellig met een Koreaanse tapijthandelaar, de verhuurster en kleinkind.
En toen de soek in het nieuwe Jeruzalem bezocht en daar gegeten in een sushi achtig restaurant.
Kortom, we hebben het gehaald en gaan nu de toerist uithangen worden bedolven onder de tips.
De hele dag voelde we ons geweldig en trots. Het is ons gelukt! Af en toe op het randje van oververmoeidheid, maar toch!
Maandag 9 april
Jeruzalem
Verder heb je hier je fleece en donsjack 's avonds wel nodig. Inmiddels verhuisd naar ons definitieve airbnb. Ziet er goed uit. Vlakbij 2 buslijnen naar de stad. En nu ff niets.
Dag 2 in Jeruzalem.
Regen en beetje koud. Maar mooie rondleiding en 3d film. De waterleidingen in Jeruzalem gezien en de klaagmuur.
Dag 3 Jeruzalem
Natuurlijk het arabische deel in. Strenge controles, slechts 1 ingang. De andere kant van de klaagmuur dus. De Al Aksa moskee en de rotskerk (moskee).
Je mag er niet in. Ze zijn niet zo gastvrij als de christelijke kerken hier of de Joodse synagoges. Maar dat geeft niet. De buitenkant van de moskeeën zijn prachtig en de binnenkant is meer een tennisveld met kleden is mijn ervaring.
Daarna een stukje nieuwe stad gedaan. Een koopgoot en een lijnbaan zal ik maar zeggen. Nog even de supermarkt en de soekh bezocht.
Nu kennen we de stad wel een beetje. Morgen de dode zeerollen ....
Jeruzalem dag 4
Naar het Israëlisch museum geweest. De Dode Zee rollen aanschouwd.
Mooi vorm gegeven zowel buiten als binnen. Zwart versus wit. Verder veel historie. Na de beeldentuin naar monastry of the cross, gesticht door de moeder van keizer Constantijn, gegaan. Het bos hier leverde het hout voor het kruis van Jezus, zo wil het verhaal. (Iets met Job ook nog). Tip van Wout. De moeite waard. We waren daar de enige tot er een groep kwam olv 3 priester van Grieks Othodoxe kerk.
Bijzonder en stemmig. Via het oude niet meer gebruikte spoorwegstation, met allemaal eettenten, en de biologische supermarkt, terug naar onze kamer.
Niet veel te melden. Gereisd van Jeruzalem naar Tel Aviv. Behalve voor die mensen die het grappig vinden dat we eerst het busstation voorbij reden omdat we dachten dat de bus daar wel zou stoppen, en daarna, na het terug lopen, geenz echt busstation konden vinden omdat die in een gebouw bleek te zitten. Of mensen die het grappig vinden dat in Tel Aviv én in Giv'atayim zich de Borokhov straat bevindt en wij naar de verkeerde waren gesukkeld. Voor die paar mensen is dit leuk. Verder mochten we al vroeg in onze airbnb en hebben heerlijk vega gelunched (Shakshuka). En boodschappen gedaan want nu is het sabbat, tot morgen zonsondergang.
Morgen Bauhaus walking tour! Architectuur op UNESCO niveau.
Tel Aviv dag 2
Vandaag een bauhaus rondleiding gehad in de stad.
Goede vertelsters en leuke rondleiding. Daarna naar het strand gelopen. Beetje Tormelinos maar de inwoners van Tel Aviv dwepen ermee. Ik vond de stranden overbevolkt en smal en je kon niet doorlopen. Dus je moest van het ene strand af om weer op het andere te komen. En ongelofelijk veel honden.
Daarna doorgelopen na Jaffa. Het Arabische gedeelte. Meer horeca, dat is mooi meegenomen. Het oude treinstation van Jaffa gezien en daarna teruggelopen. We zijn nog in vorm!
Vakantie is over. Nog even een laatste afscheid van Tel Aviv. Een winkelcentrum en een printshop. Om de boardingcards uit te printen. Het bleek bij aankomst een megaprintbedrijf te zijn. Maar de eigenaresse ging naar Nederland volgende maand en wilde dat best even voor ons doen. Gratis. Iedereen blijft aardig. Nu even op ons balkon waar we mogen blijven ook al zijn we officieel uitgecheckt. Ook heel fijn! En dan zo naar de luchthaven. Naar Schiphol, waar Joop ons ophaald! Wat een aardige mensen overal. Heerlijk. Dus vanaf nu weer de gewone onzin op facebook van mij. En let op, de overgang van Israëlische simkaart naar Nederlandse kan w.b. whatsapp even wat problemen geven.
